เหตุก่อการร้ายที่หอประชุมแสดงคอนเสิร์ตศาลากลางครอคัสในกรุงมอสโก เมืองหลวงของรัสเซีย เมื่อคืนวันที่ 22 มี.ค. ที่ผ่านมา ถือเป็นเหตุการณ์ที่สร้างความตื่นตะลึงให้กับทั้งโลก เพราะไม่มีใครคาดคิดว่าจะมีคนกล้าแหยมกับพญาหมีขาวในระดับที่เรียกได้ว่าเป็นการ “หยามถึงถิ่น”

สำหรับผู้ที่อยู่เบื้องหลังการโจมตีนี้ กลุ่มรัฐอิสลามไอเอส หรือไอซิส (ISIS) ออกมาประกาศอ้างความรับผิดชอบ ขณะที่สหรัฐฯ ก็มีข่าวกรองยืนยันว่า สิ่งที่ไอซิสกล่าวอ้างน่าจะเป็นความจริง

ทั้งนี้ กลุ่มไอซิสที่โจมตีรุงมอสโกครั้งนี้ไม่ใช่กลุ่มไอซิสใหญ่ แต่เป็นเครือข่ายระดับภูมิภาคขององค์กรซึ่งมีฐานปฏิบัติการอยู่ในอัฟกานิสถาน นั่นคือกลุ่มรัฐอิสลามโคราซาน หรือ “ไอซิสเค” (ISIS-K)

ISIS-K คือใคร?คำพูดจาก Slots777

กลุ่มรัฐอิสลามโคราซาน (ISIS-K) ตั้งชื่อตามคำเก่าที่ใช้เรียกภูมิภาคบริเวณอิหร่าน เติร์กเมนิสถาน และอัฟกานิสถาน กำเนิดขึ้นในอัฟกานิสถานตะวันออกเมื่อปลายปี 2014 และสร้างชื่อเสียงอย่างรวดเร็วในเรื่องความโหดร้ายสุดโต่ง

ISIS-K เป็นหนึ่งในเครือข่ายระดับภูมิภาคที่แข็งขันมากที่สุดของกลุ่มไอซิส แต่ช่วงหลังปี 2018 เป็นต้นมามีจำนวนสมาชิกลดลง เนื่องจากถูกกองกำลังกลุ่มตาลีบันและกองกำลังสหรัฐฯ สร้างความสูญเสียให้อย่างหนัก

ISIS-K มีประวัติการโจมตีเป้าหมายทั้งในและนอกอัฟกานิสถาน โดยเมื่อต้นปีที่ผ่านมา กลุ่มนี้อยู่เบื้องหลังเหตุระเบิด 2 ครั้งในอิหร่านที่คร่าชีวิตผู้คนไปเกือบ 100 คน หรือก่อนหน้านั้นในเดือน ก.ย. 2022 กลุ่มนี้ก็ออกมาอ้างความรับผิดชอบต่อเหตุระเบิดพลีชีพที่สถานทูตรัสเซียในกรุงคาบูลของอัฟกานิสถาน

กลุ่มนี้ยังเป็นผู้รับผิดชอบต่อการโจมตีสนามบินนานาชาติกรุงคาบูลในปี 2021 ซึ่งทำให้ทหารสหรัฐฯ 13 นายเสียชีวิตรวมถึงพลเรือนอีกจำนวนหนึ่ง

ทำไม ISIS-K ถึงโจมตีรัสเซีย?

ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่า กลุ่ม ISIS-K ได้ต่อต้านประธานาธิบดีรัสเซีย วลาดิเมียร์ ปูติน ในช่วงไม่กี่ปีมานี้ และถือว่าการโจมตีครั้งล่าสุดมีระดับความรุนแรงเพิ่มขึ้นอย่างมากจากครั้งก่อน ๆ

ครั้งล่าสุดที่ ISIS-K โจมตีรัสเซียคือเหตุระเบิดในสถานีรถไฟใต้ดินเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กเมื่อปี 2017 ที่ทำให้มีผู้เสียชีวิต 15 รายและบาดเจ็บ 45 ราย

คอลิน คลาร์ก จากศูนย์ซูฟาน กล่าว “ISIS-K จับจ้องไปที่รัสเซียในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา โดยมักวิพากษ์วิจารณ์ปูตินว่าพยายามโฆษณาชวนเชื่อ”

ขณะที่ ไมเคิล คูเกลมัน จากศูนย์วิลสัน กล่าวว่า “ISIS-K มองว่ารัสเซียเป็นผู้สมรู้ร่วมคิดในกิจกรรมที่กดขี่ชาวมุสลิม” และเสริมว่า กลุ่มนี้ยังนับเป็นสมาชิกของกลุ่มติดอาวุธเอเชียกลางจำนวนหนึ่งที่ไม่พอใจมอสโก

นอกจากนี้ ความไม่พอใจส่วนหนึ่งของ ISIS-K คาดว่าเกิดจากการที่ปูตินแทรกแซงสงครามกลางเมืองในซีเรียเมื่อปี 2015 โดยสนับสนุนประธานาธิบดีบาชาร์ อัล-อัสซาด ซึ่งต่อต้านฝ่ายค้านและกลุ่มรัฐอิสลามคำพูดจาก เว็บสล็อตแมชชีนแท้

กลุ่มนี้ได้มุ่งความสนใจไปที่รัสเซียมากขึ้นเรื่อย ๆ นับตั้งแต่สหรัฐฯ ออกจากอัฟกานิสถานในปี 2021

พล.อ.ไมเคิล คูริลลา ผู้บัญชาการกองบัญชาการกลางสหรัฐฯ กล่าวว่า “ISIS-K และพันธมิตรยังคงหลบภัยในอัฟกานิสถาน และพวกเขายังคงพัฒนาเครือข่ายของตนทั้งในและนอกประเทศ”

เขาเสริมว่า “เป้าหมายของกลุ่มไม่ได้หยุดอยู่แค่นั้น พวกเขาเรียกร้องให้มีการโจมตีทั่วโลกต่อใครก็ตามที่ไม่สอดคล้องกับอุดมการณ์หัวรุนแรงของพวกเขา และความพยายามของกลุ่มตาลีบันในการปราบปรามกลุ่มนี้ได้รับการพิสูจน์แล้วว่ายังไม่เพียงพอ”

การโจมตีในอิหร่านแสดงให้เห็นถึง “ความยืดหยุ่นของกลุ่ม และบ่งชี้ว่า พวกเขายังคงรักษาขีดความสามารถในการปฏิบัติการภายนอกประเทศได้อย่างงดงาม”

สหรัฐฯ ระบุว่า ตั้งแต่เดือน พ.ย. 2023 ได้รับข่าวกรองว่า ISIS-K ต้องการโจมตีในรัสเซีย และได้เตือนรัสเซียเกี่ยวกับเรื่องนี้แล้ว แต่ถูกรัสเซียตำหนิว่าเป็นความพยายามปั่นกระแสเพื่อทำให้เกิดความวุ่นวายในประเทศ

เรียบเรียงจาก Reuters / The Guardian